Dzień Mincerza

W roku 2025 Dzień Mincerza przypada na 10 lutego (poniedziałek)

Do święta pozostało jeszcze 69 dni co stanowi 2 miesiące i 7 dni.

Mennica Polska powstała 10 lutego 1766 roku za rządów Stanisława Augusta Poniatowskiego, kiedy uchwalono nowy system monetarny. 200 lat później 10 luty został uchwalony oficjalnie jako święto mennicze: Dzień Mincerza.

Dzień Mincerza to dobra okazja, by poznać bogatą historię organizacji. Sejm elekcyjny 7 września 1764 roku jednogłośnie wybrał Stanisława Augusta Poniatowskiego na króla i obarczył go obowiązkiem reformy monetarnej oraz uruchomienia nowej mennicy. Król powołał Komisję Menniczą i nabył posesję przy ul. Bielańskiej w Warszawie, którą przeznaczono pod budowę nowej mennicy. 10 lutego 1766 roku uruchomiono Mennicę Warszawską. W 1971 roku wprowadzono litery M.V. i M.W. na dukatach bitych w Mennicy Warszawskiej, a rok później powstało wykonano order Virtuti Militari. To najwyższe odznaczenie wojskowe w Polsce i najstarsze na świecie.

Mennica przez dziesięciolecia była świadkiem i uczestnikiem burzliwej historii narodu polskiego. W czasie Powstania Listopadowego była np. fabryką zbrojeniową. Po wybuch II wojny światowej zburzono budynek mennicy, a w dodatku okupacyjne władze niemieckie zrabowały kolekcje numizmatyczne. Kustosz Władysław Terlecki uratował jedynie około 10% eksponatów.

Były też weselsze momenty, jak choćby udział w wielkiej Wystawie Światowej w Nowym Jorku w 1939 roku, wybicie pierwszych powojennych monet polskich w 1953 roku, czy przywrócenie monet do obiegu pieniężnego 1 stycznia 1995 roku. Wśród najnowszych sukcesów warto wspomnieć o pierwszej na świecie monecie cylindrycznej Fortuna Redux, gdzie powierzchnią na której znajduje się większość wizerunku monety jest rant.

Dzień Mincerza uchwalono w 1966 roku, a więc w 200 rocznicę założenia Mennicy Polskiej. W 2016 roku Dzień Mincerza był najlepszym terminem do tego, by rozpocząć obchody jubileuszu 250-lecia. Przygotowano w związku z tym wiele atrakcji.
- ogłoszono konkurs na projekt medalu jubileuszowego dla szkół i uczelni artystycznych
- uruchomiono specjalną stronę internetową poświęconą obchodom
- przygotowano wystawę medaliersko-numizmatyczna ze zbiorami Mennicy Polskiej, jak i pochodzące

m. in. z Zamku Królewskiego w Warszawie i Muzeum Narodowego w Krakowie.
- w ramach jubileuszu, który rozpoczął się w Dzień Mincerza Mennica Polska włączyła się również w Noc Muzeów i przygotowała grę miejską „Na tropie skradzionych monet”.

W ramach jubileuszu wydano także monety kolekcjonerskie z projektu Jana Filipa Holzhaeussera (do roku 1792 pełni ł funkcję nadwornego medaliera króla Stanisława Augusta Poniatowskiego) z serii 250 lat Mennicy Warszawskiej: „Półtalar koronny – próbny”, „Talar koronny – próbny”, „Dwuzłotówka koronna – próbna” i „Złotówka koronna – próbna”. Każdy numizmat wybito stemplem lustrzanym w najczystszym srebrze próby 999. Nakład wynosił oczywiście 250 zestawów.

Dawni mincerze zajmowali się nie tylko biciem monet, ale i kontrolą monety będącej w obiegu, jej wymianą i ściganiem oraz karaniem fałszerzy. Wraz z upływem czasu tracili jednak te uprawnienia, skupiając się na samej produkcji. Dawniej było to rzemiosło, dziś bardziej sztuka. Sztuka która łączy kunszt z nowoczesnymi technologiami. Obecnie mincerzy wykorzystują do pracy nowoczesne prasy automatyczne. Obecnie w Mennicy Polskiej zatrudnionych jest około 20 mincerzy. Z okazji święta warto życzyć im dalszych sukcesów i zadowolenia z wykonywania tego jakże elitarnego zawodu.