Dzień Wymiaru Sprawiedliwości to święto, które upamiętnia włoskiego bohatera - Giovanniego Falcone. Wypowiedział on wojnę potężnej mafii sycylijskiej i doprowadził do procesu, w którym skazano wielu gangsterów.
Giovanni Falcone –pogromca mafii
Falcone w 1974 roku został przeniesiony do Palermo do wydziału sędziów śledczych. Tam rozpoczął walkę z mafią sycylijską. To organizacja przestępcza znana na całym świecie. Jej wpływy sięgają nie tylko Sycylii i Włoch, ale i Stanów Zjednoczonych. Falcone odkrył kulisy wielkiej wojny klanów w Palermo rozpoczętej w 1981 roku oraz ujawnił związki mafii z politykami i przedsiębiorcami. W 1986 roku doprowadził do największego w historii Włoch procesu przeciw zorganizowanej przestępczości. Skazano w nim łącznie 362 gangsterów, w tym Michele Greco i Giuseppe Marchese.
Mafia już w trakcie śledztwa wydała na niego wyrok śmierci. Pierwszy nieudany zamach bombowy miał miejsce w marcu 1989 roku. Drugi 23 maja 1992 roku okazał się skuteczny - bandyci zaminowali niemal 100-metrowy odcinek autostrady koło miejscowości Capaci, którą podróżował sędzia. Mafiosi dopięli swego – w zamachu zginął Falcone, jego żona Francesca Morvill oraz ochraniający ich funkcjonariusze policji. Eksplozja była tak silna, że zarejestrowały ją miejscowe sejsmografy.
Koniecznie trzeba wspomnieć również o Paolo Borsellino, który był najbliższym współpracownikiem Falcone. Borsellino zamordowany został dwa miesiące później wraz z pięcioma policjantami z ochrony. On również przyczynił się do skazania wielu gangsterów, dlatego w dniu święta warto o nim pamiętać.
Jak wyglądają obchody święta?
inicjatorem Dnia Wymiaru Sprawiedliwości jest Europejskie Stowarzyszenie MEDEL „Sędziowie i Prokuratorzy na rzecz Demokracji i Wolności”. Należy do niej kilkanaście organizacji sędziowskich i prokuratorskich z Europy, również z Polski. Decyzja o podjęciu starań na rzecz ustanowienia święta zapadła w marcu 2013 roku podczas spotkania przedstawicieli członków organizacji w Gdańsku. Jest ono hołdem dla bohaterskiej postawy sędziego Falcone, który poświęcił życie by złapać gangsterów,. Symbolizuje niezależność i niezłomność sędziów w dochodzeniu do prawdy.
W naszym kraju święto koordynuje Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia”. Co roku zachęca ono pracowników sądowych i przedstawicieli zawodów prawniczych do uczczenia poległych minutą ciszy, a także do przypięcia do stroju fioletowej wstążki, która jest symbolem Dnia Wymiaru Sprawiedliwości. Fioletowe wstęgi można też dostrzec w budynkach sądowych i na stronach internetowych sądów. Trzeba przyznać że Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia” działa bardzo sprawnie w kwestii obchodów, o czym świadczy liczba sądów, które przystąpiły do Dnia Wymiaru Sprawiedliwości. Zresztą inicjatywa wybiega poza społeczność sędziowską - organizator akcji zachęca również obywateli do tego, by przyszli do sądu na rozprawy właśnie z przypiętymi wstążkami. Po za tym wiele sądów zaprasza uczniów do wizyt w sądach, by mogli zapoznać się ze strukturą organizacyjną sądu. Warto zwrócić uwagę, że choć święto ma raczej podniosły charakter, to organizatorom nie brak poczucia humoru. Wystarczy zobaczyć jaki plakat przyświecał edycji z 2017 roku – autorzy przyrównali w nim proces sądowy do walki bokserskiej.