Dzień Polonii i Polaków za Granicą to święto, które obchodzone jest na całym świecie. Nasi rodacy są bowiem wszędzie – w Anglii, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Niemczech czy Australii. Według źródeł na obczyźnie przebywa nawet do 20 milionów Polaków.
Uchwalenie święta
Dzień Polonii i Polaków za Granicą to święto ustanowione w 2002 roku. Jego inicjatorem był Senat RP, który przychylił się do apelu uczestników II Zjazdu Polonii w Pułtusku w 2001 roku i przyjął uchwałę ustanawiającą święto dedykowane Polakom zamieszkałym poza granicami swojej ojczyzny. Uchwała mówi o zapewnieniu emigrantom praw mniejszości narodowej, rozwijaniu ojczystego języka i promowaniu polskiej kultury. Zgodnie z dokumentem konstytucyjnym opiekunem diaspory jest Marszałek Senatu. Celem inicjatywy jest również podkreślenie wkładu Polonii w odzyskiwanie przez nasz kraj niepodległości, pomocy udzielanej ojczyźnie w najtrudniejszych momentach oraz za wierność i przywiązanie do polskości.
Różne oblicza emigracji
Polacy od wielu lat wyjeżdżali z rodzinnego kraju, z najróżniejszych powodów. Jednych motywowała wizja lepszych zarobków i łatwiejszego życia, inni musieli uciekać przed represjami ze strony władzy. Polacy masowo wyjeżdżali juz w XIX wieku po powstaniach narodowych, podobnie było w czasach I i II wojny światowej. Ostatnie lata to przede wszystkim emigracja zarobkowa, spowodowana wstąpieniem Polski do Unii Europejskiej.
Według źródeł na obczyźnie zamieszkuje nawet 20 milionów Polaków. Najwięcej w Stanach Zjednoczonych, około 10 milionów. To właśnie w Chicago znajduje się największa Polonia. W sąsiedniej Kanadzie mieszka ich 900 tysięcy, w Ameryce Południowej 1,8 mln (głównie w Brazylii i Argentynie), w Niemczech 2 mln, we Francji 1,5 mln, w Wielkiej Brytanii 900 tysięcy. Rodaków znajdziemy prawdopodobnie w większości państw na świecie, nawet tak egzotycznych jak Nowa Zelandia, Turkmenistan, Etiopia, Madagaskar czy Uganda.
Obchody Dnia Polonii i Polaków za Granicą
Obchody odbywają się zarówno w Polsce, jak i na całym świecie. Tego samego dnia obchodzony jest także Dzień Flagi, więc w kraju organizowany jest przemarsz pod Pałac Prezydencki, następuje uroczyste wciągnięcie biało-czerwonej flagi na maszt. Prezydent, który bierze udział w ceremonii wręcza ordery osobom zasłużonym dla utrzymania polskości poza granicami Rzeczpospolitej. Podczas obchodów w 2017 roku podarował uczniom szkoły im. Dywizjonu 303 w Sutton w Wielkiej Brytanii polskie legitymacje szkolne.
Dzień Polonii i Polaków za Granicą jest celebrowany przede wszystkim w miastach, gdzie występują największe skupiska Polonii. Każdy obchodzi je na swój sposób. Jedni we własnym, rodzinnym gronie, inni spotykają się w polonijnych stowarzyszeniach lub biorą udział w marszu w biało-czerwone pochody po głównych ulicach „polonijnych" miast. Organizowane są również koncerty czy festyny. Wiele osób wywiesza na balkonie swojego mieszkania albo przed domem polską flagę.
Rząd pamięta o emigrantach
O Polakach zagranicą nie zapomina polski rząd. Marszałek Senatu RP, który jest konstytucyjnym opiekunem diaspory lub Minister Spraw Zagranicznych wygłasza z okazji święta expose. Politycy dziękują w nim rodakom i doceniają wkład w kultywowanie polskich tradycji na obczyźnie. Rząd pielęgnuje kontakty z emigrantami m.in. poprzez „Rządowy program współpracy z Polonią i Polakami za granicą w latach 2015-2020”. Zakłada on wspieranie nauczania języka polskiego, w języku polskim i o Polsce, umacnianie polskiej tożsamości i zapewnienie możliwości uczestniczenia w kulturze narodowej, wzmacnianie środowisk polskich na obczyźnie, ułatwianie powrotów rodaków do Polski oraz tworzenie zachęt do osiedlania się w naszym kraju osób polskiego pochodzenia, a także wielopłaszczyznowy rozwój kontaktów z Polską.
2 kwietnia, kiedy świętujemy Dzień flagi koniecznie trzeba pamiętać również o Dniu Polonii i Polaków za Granicą. Bo przecież wszyscy Polacy to jedna rodzina!