Imieniny Mikołaja

Pochodzenie

Imię to wywodzi się z greki – powstało jako złożenie rzeczowników "nike" (zwycięstwo) oraz "laos" (lud). Pierwotnie kojarzone było więc z władcami i wzywało do walki, sukcesu. Greckie Nikolaos przeszło do łaciny jako Nicolaus i w tej formie imię pojawiło się w naszym kraju w 1189 roku. Inne zapisy w średniowiecznych dokumentach to Nikołaj (1203), Niclaus (1318), Mikołaj (1369), Mikułaj (1399). Od XIV do XVI wieku należało do najpopularniejszych imion w naszym kraju. Na dużą popularność wskazują też jego liczne formy pochodne, między innymi Mikuł, Nikuł, Mikoł, Mikoła, Mikołak, Mikuła, Mikołajek czy Mikołajko. Statystyki z ostatnich lat udowadniają, że znów jest chętnie wybierane przez rodziców.

Najbardziej znanym posiadaczem tego imienia jest oczywiście kojarzony ze świętami Bożego Narodzenia i rozdawaniem prezentów św. Mikołaj. Nie można też zapominać o dwóch wybitnych rodakach – astronomie Mikołaju Koperniku i ojcu polskiej literatury Mikołaju Reju.

Patron

Mikołaj urodził się prawdopodobnie w 270 roku Patarze w Licji, jako jedyne i długo wyczekiwane dziecko zamożnej pary. Od najmłodszych lat wyróżniał się pobożnością i wrażliwością na ludzką krzywdę i nieszczęścia, stawał w obronie słabszych i biednych. Po śmierci rodziców rozdał cały odziedziczony majątek.

Podczas wyborów biskupa w Mirze ustalono, że pierwsza osoba, która rankiem wejdzie do kościoła, aby się pomodlić obejmie ten urząd. Dzięki interwencji Boga był to właśnie Mikołaj. Jako młody człowiek (około 300 roku) został więc biskupem Miry (obecnie Demre w Turcji), stolicy jego ówczesnej prowincji. Pomaganie innym nadal traktował jako główną misję, co więcej, nadal robił to anonimowo i dyskretnie. Szczególną uwagą otaczał najmłodszych, wręczając im często drobne upominki. W wielu sprawach interweniował u najważniejszych osób w państwie, bez oglądania się na konsekwencje. Gdy na przykład trzej mieszkańcy Miry zostali skazani na śmierć przez cesarza Konstantyna Wielkiego za drobne przewinienie, Mikołaj osobiście prosił o ich ułaskawienie.

Według innej legendy Mikołaj uratował swoimi modlitwami przed śmiercią rybaków na morzu, a także wskrzesił uczniów brutalnie zamordowanych przed właściciela oberży. Wcześniej ostrzegł ich, że tak się stanie, gdy nie będą w stanie zapłacić za nocleg.

Bardzo popularne jest podanie, w którym młody Mikołaj (zanim jeszcze został biskupem Miry), miał chciwego i bogatego sąsiada, drwiącego z jego pobożności. Bóg ukarał jednak śmiałka - stracił on całą fortunę i popadł w skrajną biedę do tego stopnia, że swoje trzy córki, których nikt nie chciał poślubić bez otrzymania stosownego posagu, sprzedał do domu publicznego. Mikołaj pomógł im wydostać się z tej sytuacji – podrzucił każdej siostrze przez okno woreczek z pieniądzmi, dzięki czemu te mogły zrezygnować z uwłaczającego zajęcia. Gdy sąsiad się o tym dowiedział przeprosił go oraz stał się wierzącym człowiekiem.

Jako biskup wspierał naukę o Trójcy Świętej, zwalczał Ariusza i pogaństwo, jego sukcesem było na przykład doprowadzenie do zburzenia świątyni Artemidy. Gdy rodzime tereny Mikołaja stały się miejscem prześladowań chrześcijan nakazane przez cesarza Galeriusza Waleriusza Maksymina, aresztowano a następnie torturowano również i jego. Uwolnił go dopiero Konstantyn Wielki. W 325 roku Mikołaj wystąpił na Pierwszym Soborze Powszechnym w Nicei.

Zmarł otoczony kultem i szacunkiem między 345 a 252 rokiem. Do 1807 roku jego prochy znajdowały się w Mirze, później włoscy żeglarze przenieśli je do Bari na południu Włoch. Obecnie jest to największe sanktuarium tego świętego, bazylika poświęcona duchownemu to jedno z najbardziej znaczących obiektów we Włoszech. Oprócz grobu Mikołaja cennymi pamiątkami są tam tron Eliasza oraz cyborium z XII wieku. Bari słynie też jako miejsce, gdzie styka się tradycja wschodnia i zachodnia. Kult Mikołaja rozwinął się w Polsce jeszcze w średniowieczu, zwłaszcza w miastach.

Jest patronem wielu miast, w tym Moskwy oraz całej Rosji i Grecji, ludzi związanych z wodą, kupców, strażników, uwiezionych, dziewic, podróżników, niezamężnych kobiet. Wzywa się go na pomoc w walce z wilkami lub podczas sztormów.

Współcześnie baśniowa postać wzorowana na świętym Mikołaju jest wykorzystywana w kulturze masowej. Przedstawiany jako starzec z białą brodą, który nagradza grzeczne dzieci, a złe karze.

Cechy

Mikołaj jest osobą, która nie zadowala się półśrodkami i przeciętnością. Ma więc wysokie ambicje i oczekiwania od życia, choć potrafi docenić to co ma. Jako optymista rzadko kiedy narzeka, cieszy się raczej z dobrego zdrowia, z tego że może żyć w bezpiecznym kraju czy że jego bliskim się układa.

Zadowolenie ze swojego życia nie przeszkadza mu jednak poszukiwać nowych wrażeń i przygód. Stąd interesuje się nietypowymi rzeczami, takimi jak survival, windsurfing, sporty ekstremalne czy kryminalistyka. Jego zamiłowanie do wyróżniania się z tłumu można też dostrzec w sposobie ubierania się, słuchanej muzyce czy fryzurze – mało który Mikołaj pozostaje niezauważony.

Do innych osób odnosi się z życzliwością, ma zadatki na lidera grupy, przywódcę. Jest świetnym organizatorem. Swoje rządy z pewnością sprawowałby jednak demokratycznie, bez autorytarnych zapędów. Ma po prostu naturę społecznika i opiekuna, nieprzypadkowo nosi w końcu imię Mikołaj. Podobnie jak ten święty także i on dba o innych, lubi obdarowywać bliskich prezentami. Ogromną przyjemność sprawia mu uszczęśliwianie innych, czuje się wtedy ważny i potrzebny. Jest skory do poświęceń i ponoszenia odpowiedzialności za innych, która wcale go nie przytłacza, co więcej, dodaje mu energii i pewności. Trzyma nerwy na wodzy nawet w najtrudniejszych momentach, jest wtedy oparciem dla bliskich. Wie, że on jeden musi trzymać fason, dodać w ten sposób siły innym.

Nie trzeba dodawać, że zachowuje się kulturalnie, sprawia wrażenie człowieka rozsądnego, oczytanego, wykształconego. Łatwo nawiązuje kontakty, jest rozmowny. Jeśli usiądziemy z nim w jednym przedziale w pociągu, prędzej czy później zainicjuje dialog, trudno mu bowiem usiedzieć w ciszy. Z tego względu nie lubi też samotności, chyba że akurat chce przemyśleć jakąś sprawę, podjąć ważną decyzję.

Mikołaj gustuje w kobietach, które reprezentują cechy typowe dla tej płci: a więc są wrażliwe, delikatne, opiekuńcze. W żadnym wypadku nie pociągają go dziewczyny, które próbują przejąć zachowania od mężczyzn, na czele z przeklinaniem, agresją czy nadużywaniem alkoholu. Od spodni zdecydowanie woli, gdy kobiety ubierają spódniczki....

Warto wspomnieć o tym, że Mikołaj jak mało kto lubi święta Bożego Narodzenia. Z jednej strony wszyscy o nim mówią w Mikołajki i Wigilię:), a z drugiej to okazja by spotkać się z rodziną, bliskimi. Jest jeszcze coś – Mikołaj to miłośnik jedzenia...A na wigilijnym stole niemal w komplecie znajdują się jego ulubione potrawy, w tym zupa grzybowa, karp, pierogi, kapusta z grochem czy ryba po grecku. Osobną kwestią są słodkości, których również w święta nie brakuje. Każdy Mikołaj dla równowagi powinien więc dbać o kondycję fizyczną...