Imieniny Stefana

Pochodzenie

Imię to ma pochodzenie greckie – w tym języku wyraz „stephanos” oznacza „wieniec, korona” oraz „hełm”, „przepaska na czole”, „diadem”.

W naszym kraju imię ma dwie formy: Stefan oraz Szczepan, z tym, że pierwsza pochodzi od imienia Stephanos, druga natomiast została zapożyczona z łaciny za pośrednictwem języka czeskiego. Imiona te jednak są odrębnymi formami już od czasów średniowiecznych. „Stefan” używane było głównie w sferach wyższych, natomiast „Szczepan” także na wsi.

Pierwszy zapis imienia Stefan datuje się na XIII wiek. W tym okresie znane występowało pod postacią Stepan, a nieco później również jako Stafan (1424 rok). Od średniowiecza było to bardzo popularne imię w Polsce, praktycznie aż do czasów powojennych. Później nadawano je coraz rzadziej mimo ogromnego sukcesu serialu „Czterdziestolatek”, w której głównym bohaterem był grany przez Andrzeja Kopiczyńskiego Stefan Karwowski. Innym równie znanym fikcyjnym Stefanem jest tytułowy bohater wiersza Marii Konopnickiej Stefek Burczymucha.

Na świecie imię to nosiło 10 papieży, a także około 80 świętych i błogosławionych Kościoła katolickiego.

Od tego imienia pochodzą takie nazwiska jak Stefanek, Stefaniuk, Stefański, Stefankiewicz, Stefczyk.

Patron

Św. Stefan I

Św. Stefan I, zwany Węgierskim to jeden z najwybitniejszych Węgrów, uznawany za ojca narodu. Rządził przez ponad 40 lat – w tym czasie zjednoczył węgierskie plemiona w jedno feudalne państwo po okresie rozbicia dzielnicowego, znacznie powiększył jego terytorium oraz schrystianizował kraj.

Urodził się jako Vajk w 969 roku - był synem księcia Węgier Gejzy i Sarolty. Imię Stefan przyjął na chrzcie na cześć papieża św. Stefana I. Tego sakramentu udzielił mu czczony jako patron Polski św. Wojciech, który często przebywał na Węgrzech. Miał on duży wpływ na jego wychowanie i późniejsze życie, udzielił mu też sakramentu bierzmowania.

Stefan w wieku 26 lat poślubił siostrę cesarza Henryka II Gizelę, z którą stworzył wzorowe małżeństwo. Świadczy o tym choćby fakt, że Stefan, Gizela jak i ich syn Emeryk zostali wyniesieni na ołtarze i uznani za świętych Kościoła Katolickiego.

Niedługo po ślubie z Gizelą zmarł Gejza i Stefan objął władze w kraju. Na dwór przybyli wtedy niemieccy rycerze, którzy mieli pomóc w chrystianizacji Węgier. Spotkało się to z licznymi sprzeciwami, nawet wśród krewnych Stefana. Musiał więc stoczyć walkę z wujem Koppányem - potężnym pogańskim władcą w okolicach Somogy. W dużej mierze dzięki wsparciu niemieckich rycerzy pokonał go w bitwie koło Veszprém i przyjął tytuł wielkiego księcia Węgrów. Wkrótce założył też klasztor benedyktynów w miejscowości Pannonhalma i rozszerzył swoje panowanie na terenie Transdanubii, choć nadal nie we wszystkich częściach Węgier uznawano jego rządy.

Koronacja królewska Stefana I odbyła się 25 grudnia 1000 roku lub 1 stycznia 1001 roku. Nowy władca zabrał się za realizację swoich zadań – między innymi powołał do życia węgierską organizację kościelną tworząc biskupstwa i arcybiskupstwo w Ostrzyhomiu. Nakazywał też budowę świątyń w całym kraju, namawiał do powrotu wybitnych duchownych. Ustanowił trwały podział Kościoła, który funkcjonuje do dziś. Stefan dał się poznać jako zdolny reformator innych sfer działalności młodego państwa. Wprowadził podział administracyjny królestwa na komitaty (odpowiednik polskiego województwa), wprowadził nowe ustawodawstwo, nowoczesną administracje. Zdobywał nowe tereny i ustanawiał na nich biskupstwo, a gdy pokonał Ajtonya i przyłączył Banat, ostatecznie misja zjednoczenia kraju zakończyła się powodzeniem.

Stefan I aktywnie działał też na arenie międzynarodowej. Wspomagał zarówno swojego szwagra cesarza Henryka II w walce z Bolesławem Chrobrym, jak i niedługo później wspierał także Chrobrego, gdy ten wyruszał na Ruś Kijowską. W sojuszu z cesarzem bizantyjskim Bazylim II zaatakował natomiast Bułgarię. Po śmierci Henryka II w 1024 roku wycofał się z sojuszu z Niemcami, co doprowadziło później do konfliktu i wojny z wojskami jego następcy Konrada II.

Następcą Stefana na tronie Węgier miał być syn Emeryk, ale na skutek wypadku podczas polowania zmarł. Pogrążony w żałobie król już nie odzyskał dawnej sprawności, podupadł na zdrowiu psychicznym jak i fizycznym. Musiał w dodatku odeprzeć ataki zbuntowanego krewnego Vazula, który chciał objąć tron. Po wykryciu spisku na swoje życie Stefan oślepił go i wlał mu w uszy rozpuszczony ołów. Ostatecznie na spadkobiercę tronu wyznaczył swojego siostrzeńca Piotra Orseolo. Król Stefan I zmarł w 15 sierpnia 1038 roku. Kanonizował go wraz z jego synem Emerykiem Grzegorz VII. Jest głównym patronem Węgier, a jego święto jest dniem wolnym od pracy.

Cechy

Stefan to bardzo ambitny i twardy człowiek, którego nie zadowalają łatwe zdobycze. Im trudniejsza droga do celu, tym większą ma motywację. Najlepiej widać to na przykładzie jego podejścia do kobiet – ma odwagę zagadać nawet do najpiękniejszej i najbardziej onieśmielającej dziewczyny, podczas gdy koledzy uciekają wzrokiem. Zresztą Stefan lubi zaskakiwać otoczenie i podejmować się wyzwań, które innym wydają się nierealne i nieosiągalne. Trzeba przy tym wiedzieć, że nie tylko nie boi się ryzyka, ale i całkowicie lekceważy ostrzeżenia bliskich, by czegoś nie robił, bo to niebezpieczne. To tylko jeszcze bardziej pobudza go do działania.

Stefan jest przyzwyczajony do ciężkiej pracy fizycznej, stąd dobrze poradzi sobie zarówno jako mechanik, budowlaniec, magazynier czy sportowiec. Sport to jego pasja – pociąga go rywalizacja, możliwość sprawdzenia własnych możliwości. Po za tym uwielbia smak zwycięstwa, choć potrafi przegrywać z klasą.

Odwaga i pewność siebie w połączeniu z konsekwencją i upartością dają najczęściej znakomite efekty. Znów można podać przykład związany z płcią przeciwną – Stefan tak długo będzie starał się o względy upatrzonej dziewczyny, dopóki jej nie zdobędzie. Nie dziwne więc, że otacza się zazwyczaj pięknymi kobietami.

W towarzystwie Stefan jest dość barwną postacią i nierzadko podziwianą – jego pomysły i wyczyny są przecież wdzięcznym tematem do rozmów. Jest dość powściągliwy i tajemniczy wobec nowo poznanych osób. Nie lubi zwierzać się ze swoich rozterek czy kłopotów, dopiero gdy ktoś zdobędzie jego zaufanie może liczyć na większą szczerość i wylewność. Wtedy Stefan daje się poznać jako wytrawny kompan biesiad i spotkań towarzyskich, na których potrafi bawić się do białego rana.

Odznacza się dobrym zdrowiem i odpornością na choroby. Rzadko więc odwiedza lekarza, nawet przebywanie wśród przeziębionych osób nie robi na nim wrażenia. Czym innym są natomiast kontuzje, które przydarzają mu się z racji odważnych, a nieraz i niezbyt mądrych pomysłów.

Stefan zgodnie ze swoimi wewnętrznymi wysoko postawionymi standardami moralnymi nienawidzi obłudników, kłamców, oszustów. Sam przestrzega prawa, zasad, postępuje honorowo – szacunek do tradycji, kraju wynosi najczęściej z domu rodzinnego i sam stara się zaszczepić je swoim dzieciom. Pragnie być dla nich wzorem do naśladowania, stąd syn czy córka nigdy nie zobaczą go jak przewraca się po pijaku, przeklina czy awanturuje. Swoim bliskim nie szczędzi zresztą czułości i ciepłych słów, a także podarunków. Pamięta, by kupić żonie kwiaty, synowi samochodzik, córce lalkę a teściowej czekoladki. Bo właśnie taki jest Stefan – twardziel o gołębim sercu.